Wanden: waar dienen ze eigenlijk voor!? Deel 3

Vandaag het derde deel van een driedelige serie over de wanden, vloer en dak van ons tiny house. De wanden, de vloer en het dak van ons tiny house staan inmiddels. Maar waar dienen ze eigenlijk voor? Dit lijkt voor de hand liggend, want zonder het houtskelet stort ons tiny house in. Lees mee over de constructie van ons houten balkenframe en hoe wij er voor gezorgd hebben dat ons tiny house overeind blijft staan.

In dit deel van de serie hebben we het over de sterkte en stabiliteit van onze houtconstructie:

1. Isolatie, uiterlijk en leegte
2. Dampconstructie en gevelbekleding
3. Sterkte en stabiliteit van de houtconstructie

De opbouw van wanden, dak en vloer

Voor de volledigheid delen we hieronder nog even de opbouw van ons huis. Over de dikgedrukte delen gaan we het in dit blog uitgebreider hebben.

De wanden en het dak van ons tiny house:

1. Multiplex binnenwand en plafond: Albassi Falcatta multiplex van 15 mm (dak 4 mm)
2. Zelfregulerend dampfolie: Pro Clima Intello
3. Katoenen isolatie tussen het houtskelet: métisse van 90 mm
4. Vuren houten balken van 38*89 mm
5. Dampopen folie: Pro Clima Solitex Fronta Humida
6. Geventileerde vullat geïmpregneerd vuren van 21*47 mm
7. Verticale gevelbekleding: red cedar Zweeds rabat B-keus (voorgevel) en B-keus antraciet damwandplaten van 0,5 mm (dak en overige gevels)

De vloer van ons tiny house:

1. OSB platen van 18 mm
2. Landbouwplastic van Buurman, tweedehands bouwmaterialen
3. Katoenen isolatie tussen het houtskelet: métisse van 120 mm
4. Vuren houten balken van 38*120 mm
5. Watervaste okoumé platen van 4mm, geverfd met silicon alkyd van Buurman

Een stevig tiny house: de theorie

Een tiny house gemaakt met houtskelet bestaat over het algemeen uit twee hoofdonderdelen die bijdragen aan de sterkte en stabiliteit. Het balkenframe en de (multiplex) platen die in ons geval aan de binnenkant van het houtskelet zijn gemonteerd. De balken dienen voor de (verticale) sterkte en de platen voor de (horizontale) stabiliteit. 

De maatvoering van ons houtskelet wordt niet bepaald door de sterkte van de constructie, maar door de dikte van de isolatie die je kiest. Dat had ik in eerste instantie niet verwacht. Want het balkenframe dient er toch voor om je huis overeind te houden, zou je zeggen!? Niets is dus minder waar. Wij isoleren tussen de balken en omdat we voor 90 mm isolatie zijn gegaan hebben we balken genomen van 89 mm breed (standaard maat). Om de 600 mm staat er een staander. Ook dit is bepaald door de dikte van de isolatie. Deze wordt namelijk geleverd in platen van 600 mm breed.

De (verticale) sterkte: vuren houtskelet

De benodigde sterkte voor ons tiny house is weliswaar niet bepalend voor de maatvoering van het houtskelet, maar het houtskelet dient wel degelijk voor de sterkte. De vurenhouten staanders zorgen ervoor dat de kracht op ons huis netjes van boven naar beneden loopt en uiteindelijk via onze trailer op de grond terecht komt.

Elk balkenframe is opgebouwd met SLS vuren balken van 89*38mm. Het frame bestaat uit een ringbalk met daartussen om de 600 mm een staander. Per staander heb ik twee schroeven van 80*5 mm gebruikt om hem vast te zetten aan de ringbalk. De enige uitzondering op dit regelmatige patroon zijn de staanders rond de ramen. Een raam dient namelijk ook netjes ondersteund te worden met een balk aan elke zijde. Omdat wij nogal wat ramen hebben zie je in de tekening hieronder dat ons balkenframe in de praktijk redelijk afwijkt van de beoogde staanders om de 600 mm. Dit geldt vooral voor onze wanden. In het dak en de vloer konden we dit patroon wel netjes vasthouden. 

De (horizontale) stabiliteit: Albassi falcatta multiplex binnenwanden en vide

Het voornaamste om rekening mee te houden voor de stabiliteit van de constructie zijn voldoende dwarsverbanden. Dit zorgt ervoor dat als er horizontale belasting (vooral wind) op de constructie komt, het huis niet als een kaartenhuis omvalt, maar dat de horizontale kracht netjes via de staanders naar de grond loopt. Het is namelijk verbazingwekkend hoe weinig dwarsstabiliteit een houtskelet heeft. Dat duw je echt zo om.

De 15 mm multiplex binnenwanden zorgen voor de benodigde dwarsstabiliteit. De standaard afmeting van een multiplex plaat is 1220*2440 mm. Dit is natuurlijk geen toeval 🙂 Met ons balkenframe bestaande uit staanders om de 600 mm kunnen de platen geplaatst worden zonder te zagen. Voor extra stabiliteit is het raadzaam om extra dwarsverbanden aan te brengen in de constructie. In ons geval zorgt vooral de vide voor dit extra dwarsverband. Het aanbrengen van een aantal diagonale verbanden in de wanden, bijvoorbeeld door middel van metaalstrips, in de wanden is een andere optie voor extra dwarsverbanden.

Bouwvolgorde

Ik heb al onze balkenframes horizontaal in elkaar gezet. Ik ben begonnen met de vloer en had daarna de perfecte werkvloer om de frames van de wanden en het dak te maken. Was er een frame af dan zette ik het tegen de achterkant van onze bouwtent aan. En dan kon ik daarna mooi verder met het volgende frame. Zodat het houtskelet van ons tiny house op de dag des waarheids als een bouwpakket in elkaar kon worden gezet. De grootste uitdaging is zorgen dat je het balkenframee rechtop in elkaar schroeft. Alle losse frames hebben namelijk nauwelijks dwarsstabiliteit en staan dus allemaal scheef.

Er zijn ook tiny house bouwers die besluiten al hun wanden rechttoe rechtaan te bouwen en pas later de gaten voor de ramen uit te zagen. Het voordeel daarvan is dat het houtskelet sneller in elkaar zit en je snel naar een waterdichte constructie gaat. Ook hoef je met deze manier van bouwen nog niet precies te weten waar de ramen komen. Het voordeel van onze manier van bouwen is dat je geen onnodig hout verspeelt. En dat je niet twee keer aan het werk bent aan alle staanders, maar in plaats daarvan in een keer het juiste frame bouwt.

Dit was alweer de laatste technische blog in deze serie. Hopelijk weet je nu genoeg om zelf de wanden, het dak en de vloer van je tiny house te bouwen 😉 Heb je nog vragen voor me, laat het me weten in de comments hieronder. En voor de niet-techneuten onder ons: wees gerust, volgende week volgt er weer een bouwupdate met foto’s van de huidige stand van zaken!