Wanden: waar dienen ze eigenlijk voor!? Deel 2

dampopen tiny  house
Prachtige tekening van Bouke, speciaal gemaakt voor dit blog: een dampopen wandconstructie

Vandaag het tweede deel van een driedelige serie over de wanden, vloer en dak van ons tiny house. De wanden, de vloer en het dak van ons tiny house staan inmiddels. Maar waar dienen ze eigenlijk voor? Dit lijkt voor de hand liggend, want zonder dak regent het naar binnen. Lees mee hoe we het weer buiten houden, hoe we de luchtvochtigheid reguleren en of ons tiny house dampopen of dampdicht is.

In dit deel van de serie hebben we het over de dampconstructie en gevelbekleding:

  1. Isolatie, uiterlijk en leegte
  2. Dampconstructie en gevelbekleding
  3. Sterkte en stabiliteit

De opbouw van wanden, dak en vloer

Voor de volledigheid delen we hieronder nog even de opbouw van ons huis. Over de dikgedrukte delen gaan we het in dit blog uitgebreider hebben.

De wanden en het dak van ons tiny house:

  1. Multiplex binnenwand en plafond: Albassi Falcatta multiplex van 15 mm (dak 4 mm)
  2. Zelfregulerend dampfolie: Pro Clima Intello
  3. Katoenen isolatie tussen het houtskelet: métisse van 90 mm
  4. Vuren houten balken van 38*89 mm
  5. Dampopen folie: Pro Clima Solitex Fronta Humida
  6. Geventileerde vullat geïmpregneerd vuren van 21*47 mm
  7. Verticale gevelbekleding: red cedar Zweeds rabat B-keus (voorgevel) en B-keus antraciet damwandplaten van 0,5 mm (dak en overige gevels)

De vloer van ons tiny house:

  1. OSB platen van 18 mm
  2. Landbouwplastic van Buurman, tweedehands bouwmaterialen
  3. Katoenen isolatie tussen het houtskelet: métisse van 120 mm
  4. Vuren houten balken van 38*120 mm
  5. Watervaste okoumé platen van 4mm, geverfd met silicon alkyd van Buurman

Een goede vochthuishouding: de theorie

Een goede vochthuishouding is enorm belangrijk in een tiny house. Zeker wanneer je, zoals wij, gebruikt maakt van natuurlijke isolatiematerialen. Maar wat houdt het in, een goede vochthuishouding? Het gaat om een simpel natuurkundig principe: de dampspanning. Warme lucht kan meer vocht bevatten dan koude lucht. Vooral in de winter is het binnen warmer dan buiten. Dit betekent dat de lucht in ons tiny house meer damp bevat dan buiten. Om te voorkomen dat deze damp neerslaat in de wanden is het belangrijk om een goede dampconstructie te bouwen.

Wanden en dak van ons tiny house: dampopen

Iris en ik hebben de wanden en het dak van ons tiny house dampopen gebouwd (zie tekening bovenaan het blog). Dit wordt ook wel dampdiffusie open bouwen genoemd. Simpel gezegd kan er door onze wanden damp naar buiten. Een dampopen constructie bestaat uit een dampremmend folie aan de binnenzijde en dampopen folie aan de buitenzijde van de muur. Hiermee zorg je dat er minder damp de muur in komt dan eruit gaat. Dit is belangrijk omdat de damp anders kan neerslaan in de muur. Met houtrot en vermindering van de isolatiewaarde als gevolg.

Van binnen naar buiten beredeneerd moet de wand van je tiny house dus steeds meer dampopen worden. Het voordeel van deze manier van bouwen is dat vocht dat (onbedoeld) in de muren terecht komt er ook weer uit kan. Vocht kan bijvoorbeeld je muren inkomen als er een klein gaatje in je folie zit of als je bouwt op een vochtige dag. Want dan is het isolatiemateriaal relatief vochtig. Niet zo erg, want het vocht kan ook weer je muren uit. Ik heb gekozen voor een zelfregulerend dampfolie aan de binnenzijde. Dit is een dampremmend folie dat in de winter meer dampdicht is dan in de zomer.

Weerbestendige, geventileerde gevelbekleding

De gevelbekleding dient om ‘het weer’ buiten te houden. Als het hard regent of als de zon fel schijnt dient de gevelbekleding als eerste bescherming van ons tiny house. Daarnaast is dit de laag waar je van buiten tegenaan kijkt. Erg bepalend dus voor de uitstraling van ons tiny house. In ons geval is de gevelbekleding zelf (damwandplaten) niet dampdoorlatend. Om de damp van binnen toch door onze wanden en het dak naar buiten te laten, hebben we een ventilatieschacht gecreëerd tussen de wand en de gevelbekleding. Zo kan de damp mooi naar buiten en is de gevel tegelijkertijd beschermd tegen weer en wind. De ventilatieschacht heb ik gemaakt door ventilatielatten tussen de muur en de gevelbekleding te plaatsen. Deze worden ook wel rachels, panlatten of vullatten genoemd.

Wij hebben gekozen voor verticale gevelbekleding. Dit betekent dat de ventilatielatten horizontaal geplaatst worden, zodat de gevelbekleding hier mooi op vastgeschroefd kan worden. Let er wel op dat de damp die neerslaat in de ventilatieschacht naar beneden kan lopen en niet worden tegengehouden door de horizontale latten. Bij ventilatielatten is hier rekening mee gehouden en heeft de lat elke 30 centimeter een uitsparing. Met horizontale gevelbekleding en dus met verticale latten heb je dit probleem niet. Het mooie van de dampfolies is dat er wel damp doorheen kan, maar geen water. Het is dus niet erg dat er in de ventilatieschacht water over de buitenkant van het dampopen folie loopt. Verder is het belangrijk om gecoate of rvs-schroeven te gebruiken zodat je geen roestvlekken krijgt in je gevelbekleding.

Vloer van ons tiny house: dampdicht

Onze vloer is dampdicht. Met andere woorden: hier kan zowel van de binnenzijde als van de buitenzijde geen damp in komen. Ik heb hiervoor gekozen omdat ik de onderkant van onze trailer goed wil beschermen. Zowel tijdens het transport als op locatie. Hiervoor heb ik watervaste okoumé platen gebruikt die ik ook nog eens geverfd heb. Een nagenoeg dampdichte laag aan de buitenkant. Dit betekent dat er aan de binnenkant ook een dampdichte laag nodig is. Anders zou er vanuit binnen meer damp de wand in komen dan er aan de buitenkant uit kan en zou de damp kunnen neerslaan in de vloer.

Het voordeel van deze manier van bouwen is dat het relatief goedkoop is. Je hebt geen dure dampfolies nodig, want je kan gewoon landbouwplastic gebruiken. Het nadeel is dat je goed moet opletten dat je tijdens het bouwen niet teveel vocht opsluit in de vloer. Dus: liever bouwen als de luchtvochtigheid laag is. Daarnaast moet je goed opletten dat je de constructie goed afsluit en geen dampgaten creëert. 

dampdicht tiny house
Weer een tekening van Bouke, ditmaal van een dampdichte constructie

Zo, dat was weer een lekker technisch verhaal. Hopelijk geeft dit wat duidelijkheid aan de zelfbouwers onder ons. En snappen andere geïnteresseerden een beetje beter hoe een tiny house in elkaar zit. Heb je nog andere technische vragen schroom niet om die te stellen via de comments of via de mail!

13 comments On Wanden: waar dienen ze eigenlijk voor!? Deel 2

  • Daar is over nagedacht! ’t Wordt/is super!
    Lie(f)s.

  • Jullie bouwinstructies zijn superhandig. Ik ga ze bewaren en gebruiken in Haamstede voor de renovatie van een deels vervallen bijgebouwtje bij ons vakantiehuis. Scheelt een boel denk- en uitzoekwerk! Groet, Lex

  • Erni Kroondijk van Atten

    Ook hier spat het enthousiasme uit je woorden, grappig bij zo’n technisch verhaal, geen idee dat er nog zoveel denkwerk bij komt kijken. Waar doe je al die wijsheid op Bouke? En zo te lezen krijgen jullie een aangenaam binnenklimaat.

    • Ja, al dat denkwerk is bizar. Dat hebben we wel wat onderschat, al die keuzes die gemaakt moeten worden en die ook weer invloed hebben op andere keuzes… dat kost veel tijd en energie. Bouke heeft zelf al veel technische kennis in huis, vanuit zijn kluservaring en een klein beetje vanuit zijn studie. En hij doet daarnaast kennis op via internet en via advies van de bedrijven waar we onze materialen bestellen. Daarmee komen we een eind.

  • Hoi Bouke en Iris,
    leuk en dank voor het delen van alle info en ontelbare keuzes. We zijn zelf ook druk bezig met het uitwerken van een Tiny house. Wat ik me nog af vroeg; de folie op het dak is dat dan de Pro Clima Solitex Fronta Humida? kun je deze gebruiken als laatste laag?

    groet en dank Dennis

    • Hoi Dennis, superleuk om te horen dat jullie zo concreet bezig zijn met een tiny house! Willen jullie het zelf gaan bouwen? Het klopt dat het om deze folie gaat en dat je die kan gebruiken als buitenste laag. Natuurlijk heb je daarna nog wel gevelbekleding/dakbedekking nodig 🙂

  • Hoi Boule en Iris,
    Dankjewel voor deze waardevolle blogpost. Erg leerzaam en geeft veel inzicht in het isoleren en de bijbehorende vochthuishouding! Wijzelf zijn ons ook aan het verkennen op het ontwerp van een tiny house. Wij wonen in Frankrijk en willen daar een tiny house bouwen. Niet op een trailer, maar gewoon op een fundament op de grond.
    Ik begrijp dat jij voor een dampdicht vloer gekozen hebt ivm de trailer en de bescherming van de onderkant. Maar zou jij diezelfde keuze ook maken als je het huis op de grond zou bouwen, net als wij? De huis komt dan van de grond af zodat het er onderdoor goed kan ventileren. Ik zou dan denken om de vloer ook dampopen te maken. Maar wat zou jouw gedachte daar bij zijn?
    Ik hoor het graag!

    • Hoi Olav,
      Wat leuk dat jullie een tiny house gaan bouwen in Frankrijk! Wij komen graag een keer langs 😉
      Als jullie een niet-verplaatsbaar huisje bouwen zou ik inderdaad ook voor een dampopen vloer gaan. Als je de buitenste laag zo dampopen mogelijk maakt heb je gewoon het minste kans op vochtophoping in je wanden, dak en vloer. Dan kan het vocht wat er van binnenuit je isolatie in komt altijd weer uit. Dit maakt ook dat gaten in je binnenfolie die zijn onstaan door bouwfouten minder gevolgen zullen hebben.
      Groeten, Bouke

      • Dankjewel voor je antwoord! En jullie zijn natuurlijk welkom. We willen sowieso de bouw gaan vastleggen via een vlog. Datzelfde doen we al voor de verbouwing van ons eigen huis (zie http://www.aandefranseslag.nl).
        Toch nog een tweede vraag over de vloer. Die wil ik dus ook dampopen maken (zeker ook na jouw antwoord), maar zou jij dan überhaupt wel een folie plaatsen op de vloer? Ik bedoel, ik heb onder het huis geen opspattend water oid, dus hoef ik geen water buiten te houden, dus hoef ik aan de buitenzijde (onder het huis) geen folie te plaatsen om water tegen te houden. Dan hoef ik dus ook geen dampremmer aan de binnenzijde te plaatsen, toch? Ik dacht gewoon de opbouw te doen: buiten | OSB3 15mm | isolatie (waarschijnlijk iets van hennep) 10~15cm | OSB3 18mm | vuren planken (geverfd) . Waarom dan nog een folie aan de binnenzijde plaatsen?
        Dankjewel alvast, en ik zal je niet blijven spammen met allemaal vragen, hoor 😉

  • Bedankt voor het delen van de opbouw van de wanden. Het is inderdaad belangrijk dat het hout droog blijft en je geen last krijgt van schimmel in huis. Ik ga mij verdiepen in de dampremmende folie.

Leave a reply:

Your email address will not be published.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.

Site Footer

Sliding Sidebar

Welkom bij Het Bewuste Stel

Iris & Bouke

Wat leuk dat je er bent! Wij zijn Iris en Bouke. We delen op deze website onze zoektocht naar een meer bewust leven. We schrijven over minimaliseren, zero waste, het tiny house dat we bouwen en andere bewuste keuzes die we maken. We hopen ook jou te inspireren om een leven te leiden dat bij jou past.

Meer over ons lees je hier.

Veel leesplezier!

Volg ons via e-mail