Beginnen met zero waste in 6 stappen

Als zero waster in spé is het misschien lastig om daadwerkelijk van start te gaan. Want waar begin je? En hoe pak je het aan? We geven je een duwtje in de rug met zes stappen om te beginnen met zero waste, in willekeurige volgorde.

1. Laat je inspireren

Lees een boek, volg een blog of kijk een filmpje. Niets is aanstekelijker dan het enthousiasme en de ervaringen van andere zero wasters. Door het lezen van deze blog zet je meteen een vinkje achter deze stap 😉

Ik raak nog steeds geïnspireerd door deze video over Bea Johnson, the queen of zero waste. Ik liet dit filmpje drie jaar geleden aan Bouke zien. Uit tactisch oogpunt. Ik had besloten serieus met zero waste aan de slag te gaan en wilde hem mee krijgen. Dat lukte. Want sindsdien zijn we er samen mee bezig. Ik denk niet dat wij ooit zó weinig afval zullen produceren als Bea Johnson. Dat maakt niet uit. Laat je niet ontmoedigen door bloggers en vloggers die verder zijn dan jij. Kijk naar hen als richtingaanwijzer, zoals ik ook naar Bea Johnson kijk als voorbeeld.

2. Bepaal je waarom

Waarom vind je het belangrijk om te minderen in afval? Wat drijft je? Wat wil je ermee bereiken? Helder hebben waarom je zero waste wil leven, maakt het makkelijker om op dagelijkse basis te kiezen voor zero waste. Formuleer je drijfveer, schrijf hem op en beeld hem je in. Dan hoef je alleen dat beeld maar op te roepen als je een keuze moet maken.

Voor mij was duurzaam leven mijn drijfveer om te beginnen met zero waste. Het beeld van dode vogels met een maag vol plastic hielp mij om nee te zeggen tegen plastic tassen. Ook herinnerde het me er aan mijn eigen tas of zakje mee te nemen als ik boodschappen ging doen.

3. Begin klein

Je hoeft niet van de ene op de andere dag volledig zero waste te gaan. Begin klein en stel een haalbaar doel. Het helpt als je dat doel positief formuleert. Je zegt dan wat je wél doet in plaats van wat niet meer mag. Bijvoorbeeld: ik koop alleen nog onverpakt fruit. En: ik neem een herbruikbare broodzak mee naar de supermarkt voor mijn brood. Of: ik gebruik een menstruatiecup in plaats van tampons.

Stel één doel tegelijk. Kijk na een tijdje hoe het je vergaat. Zit het bijvoorbeeld eenmaal in je systeem je eigen broodzak mee te nemen, ga dan door met een volgend doel. Zo heb je telkens kleine succeservaringen. Dat werkt stimulerend.

Ik begon ooit met zero waste door de plastic zakjes van de groente- en fruitafdeling links te laten liggen. Tomaten, paprika’s en komkommers nam ik los mee in mijn mandje. Super simpel en ik had meteen het idee dat ik goed bezig was. De drempel was daarna kleiner om een eigen zakje mee te nemen naar de supermarkt voor rozijnen. Daarna ging ik nog een stap verder en nam ik een eigen bak mee naar de snackbar voor mijn friet.

4. Verken je prullenbak

Een praktische manier om te bepalen waar te beginnen met zero waste is om je vuilnis door te wroeten. Wat zie je als je je afvalzak opent? Vooral etensverpakkingen? Wat voor verpakkingen dan? Plastic broodzakken? Chipszakken? Frisdrankflesjes? Afhaalverpakkingen? Of heb je vooral oud papier? Of juist afval uit de badkamer?

Een analyse van je afval laat zien waar winst te behalen is. Heb je veel chipsverpakkingen? Stap over op onverpakte snacks van de notenkraam op de markt. Veel oude kranten? Overweeg een digitaal abonnement. Een lege shampoofles? Koop eens een onverpakte shampoobar.

Je kan zelfs kijken of je helemaal zonder een product kan. Bouke houdt van chips en kocht dat vroeger regelmatig. Chips is verpakt, dus toen we besloten minder afval te creëren, liet hij het steeds vaker liggen. Inmiddels kopen we helemaal geen chips meer. Dat is nog gezonder ook. En we genieten er extra van als er bij vrienden of familie chips op tafel staat. Klinkt het onhaalbaar om een verpakt product ineens te laten liggen? Zie het eens als experiment (jazeker, dit is een bruggetje naar de volgende stap).

5. Maak er een experiment van

Ga je beginnen met zero waste, zie het dan als experiment. Is jouw doel bijvoorbeeld om minder verpakkingen te hebben van afhaal- en bezorgmaaltijden? Ga dan de uitdaging aan om een week/ maand/ jaar geen maaltijden meer te laten bezorgen. Na afloop bepaal je hoe succesvol het experiment was. Beviel het je, dan ga je ermee door. Beviel het niet, dan heb je het in ieder geval geprobeerd en pas je het experiment aan.

Overigens maakt het niet uit welk woord je gebruikt: experiment, challenge, uitdaging, uirprobeersel. Het gaat erom dat iets nieuws makkelijker vol te houden is als je het ziet als iets tijdelijks.

Wij zijn inmiddels al zo lang met zero waste bezig dat we het als levensstijl zien. Dat neemt niet weg dat we nog regelmatig experimenten aangaan. Op dit moment experimenteren we bijvoorbeeld met zelf afwasmiddel maken in plaats van kopen in plastic flessen. Het perfecte recept hebben we overigens nog niet gevonden…

6. Doe het met wat je hebt

De verleiding is misschien groot om allerlei spullen aan te schaffen die je denkt nodig te hebben om te beginnen met zero waste. Ons advies: doe dat niet. Het is niet nodig, niet duurzaam en niet minimalistisch. Doe het eerst met wat je hebt.

Maak eerst je vijf flessen shampoo op voordat je een shampoobar koopt. Doe je onverpakte groente en fruit in een tasje of zakje dat je thuis nog hebt liggen. Neem een plastic bakje mee naar de notenzaak. Neem een glazen potje mee naar de visboer. Geloof ons: je hebt genoeg in huis om te beginnen met zero waste. Nieuwe spullen kopen is – in ieder geval in de beginfase – echt niet nodig.

We zijn benieuwd: ben jij bezig met zero waste? Hoe ben je ooit begonnen?